پرداخت مالیات یکی از تعهدات اساسی هر شرکتی است؛ اما زمانیکه یک کسبوکار در وضعیت زیاندهی قرار میگیرد، تکلیف مالیات آن چه میشود؟ بسیاری از مدیران تصور میکنند که اگر شرکت آنها سودی نداشته باشد، نیازی به پرداخت مالیات ندارند؛ اما در واقعیت، قوانین مالیاتی شرایطی را تعیین کردهاند که ممکن است حتی شرکتهای زیانده هم ملزم به پرداخت مالیات باشند. عدم اطلاع از قوانین مالیات شرکت زیان ده میتواند مشکلات مالی جدی ایجاد کند و باعث تحمیل هزینههای بیشتری شود. بههمین دلیل، مدیران باید با قوانین مربوط به مالیات شرکت زیانده و زیانهای قابلقبول مالیاتی آشنا باشند تا از تحمیل هزینههای اضافی جلوگیری کنند.
اگر شما هم صاحب کسبوکار هستید یا مدیریت یک شرکت را بر عهده دارید، این مطلب میتواند به شما کمک کند تا با وظایف مالیاتی شرکتها بیشتر آشنا شوید و مالیات شرکت خود را مدیریت کنید.
چه شرکتی زیان ده محسوب میشود؟
یک شرکت زمانی زیانده محسوب میشود که هزینههای آن بیشتر از درآمدها باشد. شرکتها ممکن است به دلایل مختلفی دچار زیان شوند که برخی از مهمترین آنها عبارتاند از:
- کاهش درآمد: اگر به هر دلیلی، مانند افت فروش، رقابت شدید در بازار، تغییر نیازها و ترجیحات مشتریان، درآمد شرکت کاهش یابد؛ اما هزینهها در همان سطح باقی بمانند، شرکت دچار زیان خواهد شد.
- مدیریت ضعیف: عدم برنامهریزی صحیح برای مدیریت نقدینگی، استفاده نامناسب از منابع مالی، تصمیمگیریهای نادرست در سرمایهگذاری، ضعف در مدیریت تولید و توزیع و عدم واکنش مناسب به تغییرات بازار، میتوانند منجر به زیاندهی شرکت شوند.
- نداشتن شناخت مناسب از بازار: شرکتهایی که درک درستی از نیازها و ترجیحات مشتریان ندارند و از استراتژیهای بازاریابی نامناسب استفاده میکنند، احتمالا با کاهش فروش و افزایش زیان مواجه شوند. ارائه محصولات و خدمات نامناسب، ضعف در برقراری ارتباط با مشتریان و عدم تبلیغات موثر نیز از عوامل زیاندهی هستند.
- سرمایهگذاری نامناسب: سرمایهگذاری در پروژههای غیرسودآور یا ورود به بازارهای نامناسب میتواند شرکت را متحمل زیان کند. عدم ارزیابی دقیق فرصتهای سرمایهگذاری و تمرکز بیشازحد بر پروژههای بینتیجه، از جمله اشتباههای رایج در این زمینه است.
- تخصیص نامناسب منابع مالی: توزیع نادرست سرمایه بین بخشهای مختلف شرکت، عدم توجه به نیازهای مالی بخشهای گوناگون و تصمیمگیریهای اشتباه در سرمایهگذاری داخلی، میتوانند منجر به زیاندهی شوند.
نحوه تعیین مالیات شرکتهای زیان ده
برای تعیین مالیات شرکت زیان ده، سازمان امور مالیاتی از دادههای مالی و حسابداری شرکت استفاده میکند. شرکت باید تمامی هزینهها و درآمدهای خود را بهطور دقیق و شفاف ثبت کند. این شامل هزینههای عملیاتی، تحقیق و توسعه، حقوق و دستمزد و سایر هزینههای مرتبط با فعالیتهای تجاری است.
سازمان امور مالیاتی دادههای مالی شرکت را مورد بررسی قرار میدهد تا از صحت و دقت آنها اطمینان حاصل کند. این فرایند ممکن است شامل بررسی اسناد حسابداری، گزارشهای مالی و سیستمهای مالی شرکت باشد.
هزینههای ثبتشده توسط شرکت ارزیابی میشود تا مشخص شود که آیا این هزینهها به فعالیتهای قانونی و جاری شرکت مرتبط هستند یا خیر. پس از بررسی اطلاعات مالی، اگر سازمان امور مالیاتی زیان شرکت را تایید کند، مالیات بر اساس قوانین مرتبط با مالیات شرکت زیان ده محاسبه خواهد شد. در بخش بعدی به بررسی دقیقتر این قوانین میپردازیم.
قوانین مرتبط با مالیات شرکت زیان ده
قوانین مرتبط با مالیات شرکت زیان ده در هر کشور متفاوت است؛ اما معمولا معیارهایی برای تعیین هزینههای قابلقبول و نحوه محاسبه زیان میشود. این معیارها مشخص میکنند که چه هزینههایی در تعیین مالیات شرکتهای زیانده لحاظ خواهند شد.
در ایران، مادههای ۱۴۷ و ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم به بررسی هزینههای قابلقبول و تعیین وضعیت زیاندهی شرکتها میپردازند. این قوانین شامل هزینههایی مانند هزینههای عملیاتی، تحقیق و توسعه، حقوق و دستمزد و سایر مخارج مرتبط با کسب درآمد شرکت در یک دوره مالی میشود. در واقع ترازنامه شرکت زیان ده باید مشخص باشد.
برای اعمال این معیارها، شرکتها باید هزینههای خود را با ارائه مدارک معتبر و مستندات دقیق به سازمان امور مالیاتی اثبات کنند. درصورتیکه اطلاعات مالی شرکت کامل و مورد تایید باشد، تا زمانی که شرکت به سوددهی نرسد، مالیاتی بابت دورههای زیاندهی از آن دریافت نخواهد شد. البته شرکت میتواند از مالیات زیان انباشته برای کاهش فشار در سالهای آینده استفاده کند.
زیان قابل قبول سازمان مالیاتی
هزینههای شرکت زیانده زمانی مورد تایید سازمان امور مالیاتی قرار میگیرند که مطابق با قوانین و مقررات مالیاتی باشند و با اسناد و مدارک معتبر پشتیبانی شوند. در واقع هزینههای شرکت باید مطابق با قوانین مالیاتی باشد و در چارچوب هزینههای قابل قبول قرار بگیرند. هزینههایی که مشمول مالیات نیستند یا در دسته هزینههای غیرقابل قبول قرار میگیرند، نباید در گزارش مالی درج شوند.
تمام هزینههای اعلامشده باید با مدارک مستند و قابل اثبات مانند فاکتورها، قراردادها، رسیدهای پرداخت و سایر اسناد مالی همراه باشند. همچنین هزینههای شرکت باید بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم با فعالیتهای تجاری و عملیاتی آن مرتبط باشند. هزینههایی که ارتباطی با فعالیتهای قانونی و روزمره شرکت ندارند، احتمالا از سوی سازمان امور مالیاتی رد شوند.
میزان و نوع هزینههای اعلامشده باید با اندازه و نوع فعالیت شرکت همخوانی داشته باشد. هزینههای بیش از حد یا غیرمتعارف ممکن است نیاز به بررسی و توجیه بیشتری داشته باشند. در نتیجه، برای تایید زیان تایید شده مالیات، باید این هزینهها مطابق با مقررات مالیاتی باشند، مستندات کافی ارائه شود، ارتباط آنها با فعالیتهای شرکت مشخص باشد و با میزان فعالیتهای شرکت تناسب داشته باشند.
زیان غیر قابل قبول شرکتها در سازمان امور مالیاتی
سازمان امور مالیاتی با دقت هزینهها و درآمدهای شرکتها را بررسی میکند تا مطمئن شود که این اطلاعات مطابق با قوانین مالیاتی و استانداردها است. هنگام ارائه اظهارنامه مالیاتی، احتمالا برخی هزینهها و درآمدها که به درستی مستند نشدهاند یا با مقررات مالیاتی همخوانی ندارند، توسط سازمان رد شوند.
اگر هزینهها و درآمدهای شرکت با مقررات مالیاتی سازگار نباشند، احتمالا سازمان آنها را نپذیرد. برای مثال، هزینههای غیرقابل قبول یا درآمدهایی که به اشتباه معاف از مالیات در نظر گرفته شدهاند. هزینهها و درآمدهای اعلامشده باید با اسناد و مدارک معتبر همراه باشند. در غیر این صورت، سازمان امور مالیاتی میتواند آنها را رد کند.
چنانچه برخی هزینهها ارتباطی با فعالیتهای قانونی و جاری شرکت نداشته باشند، ممکن است به عنوان هزینههای غیرقابل قبول شناخته شوند و مورد پذیرش قرار نگیرند. در نهایت اگر سازمان امور مالیاتی در اظهارنامه مالیاتی شرکت ابهاماتی مشاهده کند و شرکت نتواند پاسخهای قانعکننده ارائه دهد به احتمال زیاد زیاندهی آن را نپذیرد.
شرایط و روش محاسبه مالیات شرکت های در آستانه انحلال
ماده ۱۱۵ قانون مالیاتهای مستقیم به نحوه محاسبه مالیات شرکتهای در حال انحلال پرداخته است. بر اساس این ماده، مالیات دوره انحلال با نرخ ۲۵ درصد از ارزش داراییهای شرکت، پس از کسر بدهیها، سرمایه پرداختشده، اندوختهها و مانده سودهایی که پیشتر مالیات آنها پرداخت شده است، محاسبه میشود. به این ترتیب، سود حاصل از فعالیتهای شرکت تا زمان انحلال از طریق ارزیابی ارزش داراییهای آن تعیین خواهد شد.
جمعبندی
در نهایت، اطلاع از قوانین مالیات شرکت زیان ده برای جلوگیری از مشکلات مالی و پرداختهای غیرضروری مهم است. شرکتها باید با ثبت دقیق و شفاف هزینهها، ارائه مستندات معتبر و رعایت مقررات مالیاتی، از پذیرش هزینههای خود توسط سازمان امور مالیاتی اطمینان حاصل کنند. همچنین، آگاهی از قوانین مربوط به مالیات در زمان انحلال شرکت هم میتواند از بروز چالشهای مالیاتی جلوگیری کند. کسبوکارها میتوانند با مدیریت صحیح مالیات و رعایت قوانین از تبعات مالی ناخواسته دور بمانند و در مسیر بهبود وضعیت مالی خود گام بردارند.
در مجموعه تیوان تراز مشاوره مالیاتی رایگان در مورد این شرکتها و سایر مسائل مالیاتی ارائه میشود که در کنار خدمات مالیاتی تخصصی میتوانید از آن بهرهمند شوید.
سوالات متداول
چگونه مالیات شرکتهای زیانده محاسبه میشود؟
شرکتهای زیانده ملزم به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند. در صورت تایید سازمان امور مالیاتی، این شرکتها ممکن است تحت شرایط خاصی از پرداخت مالیات معاف شوند.
در چه شرایطی زیانده بودن شرکت رد میشود؟
اگر هزینههای شرکت صرف پرداخت حقوق و بیمه کارکنان، خرید کالا، توسعه کسبوکار و سایر هزینههای ضروری نشده باشد و بهعنوان هزینه شخصی در نظر گرفته شود، احتمالا سازمان امور مالیاتی زیانده بودن شرکت را نپذیرد.
مفهوم زیانده بودن شرکت چیست؟
زمانی که هزینههای یک شرکت بیشتر از درآمد آن باشد، شرکت در دسته زیانده قرار میگیرد.