صورتهای مالی زبان مشترک کسب و کارها با سرمایه گذاران، اعتباردهندگان و سایر ذینفعان است. این گزارش‌های مالی که به صورت دوره‌ای تهیه می‌شوند، تصویری شفاف از وضعیت مالی یک شرکت در یک دوره زمانی مشخص ارائه می‌دهند. در این مقاله به طور مفصل به انواع صورتهای مالی، ساختار و اجزای هر یک و همچنین روش‌های تحلیل آن‌ها می‌پردازیم.
درک عمیق از صورتهای مالی برای هر فردی که به نوعی با دنیای کسب و کار سروکار دارد، مهم است. تحلیل صورتهای مالی به ما کمک میکند تا عملکرد گذشته یک شرکت را ارزیابی کنیم، وضعیت مالی فعلی آن را بررسی و بر اساس آن پیش‌بینی‌هایی در مورد آینده آن داشته باشیم.
صورت نامه مالی چیست؟
صورتهای مالی را می‌توان به چشم گزارش کارنامه‌ای جامع از یک کسب‌وکار در نظر گرفت. صورت های مالی حسابداری چیست؟ این گزارش‌ها، تصویر روشنی از وضعیت مالی یک شرکت عملکرد آن در طول یک دوره زمانی مشخص و پیش‌بینی‌های آینده آن ارائه می‌دهند.
چه اطلاعاتی در صورتهای مالی وجود دارد؟
- سود و زیان: میزان درآمد و هزینههای یک شرکت و در نهایت سود یا زیان آن را مشخص میکند.
- وضعیت مالی: ترازنامه‌ای از داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام شرکت را ارائه میدهد.
- جریان نقدینگی: نحوه ورود و خروج پول به شرکت را نشان میدهد.
چرا صورتهای مالی مهم هستند؟
سرمایه‌گذاران از طریق صورتهای مالی، توانایی ارزیابی ریسک و بازده سرمایه‌گذاری در یک شرکت را پیدا می‌کنند. مدیران از این گزارش‌ها برای سنجش عملکرد خود و تیم‌شان استفاده می‌کنند. صورتهای مالی، مبنایی برای تعیین ارزش واقعی یک شرکت هستند. بانک‌ها، سرمایه‌گذاران و سایر ذینفعان از صورتهای مالی برای تصمیم‌گیری در مورد اعطای وام، سرمایه‌گذاری و سایر فعالیت‌های مالی استفاده می‌کنند.
انواع صورتهای مالی
صورتهای مالی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند و هر یک از آن‌ها با هدف بررسی یک بخش خاص از مسائل مالی شرکت تنظیم می‌گردند. به طور کلی صورت های مالی اساسی به چهار نوع زیر تقسیم می‌شوند:
ترازنامه یا صورت وضعیت مالی
ترازنامه برخلاف صورت سود و زیان که عملکرد شرکت را در طول زمان نشان میدهد مانند یک عکس فوری، وضعیت مالی شرکت را در یک لحظه خاص ثبت میکند. این صورت مالی سه بخش اصلی دارد:
- داراییها: تمامی منابعی که شرکت مالک آن‌هاست و ارزش مالی دارند، مانند پول نقد، موجودی کالا، ساختمان و ماشین آلات.
- بدهیها: تعهدات مالی شرکت به دیگران که باید در آینده پرداخت شوند، مانند وام‌های دریافتی، بدهی به تأمین‌کنندگان و حقوق و دستمزد پرداخت نشده به کارکنان.
- حقوق صاحبان سهام: سهم مالکان از دارایی‌های شرکت که از تفریق بدهیها از داراییها به دست می‌آید.
ترازنامه یکی از انواع صورت های مالی با ارائه تصویری شفاف از ترکیب داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام به سهامداران، سرمایه‌گذاران و وام‌دهندگان کمک میکند تا ارزش واقعی شرکت و همچنین ریسک‌های مالی آن را بهتر درک کنند.
صورت مالی سود و زیان
صورت سود و زیان داستان کسب درآمد و هزینههای یک شرکت را در یک دوره زمانی مشخص (مثلاً یک سال) گزارش میکند. این صورت مالی نشان میدهد که شرکت از محل فروش محصولات یا ارائه خدمات خود چقدر درآمد دارد و در مقابل برای کسب این درآمد چه هزینه‌هایی را متحمل شده است.
با تفریق هزینه‌ها از درآمدها، سود خالص شرکت به دست می‌آید که یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش عملکرد کسب‌وکار است. صورت سود و زیان برای سهامداران بسیار مهم است زیرا نشان میدهد که سرمایه‌گذاری آن ها تا چه حد سودآور بوده است.
صورت مالی جریان وجوه نقد
این صورت مالی نشان میدهد که وجوه نقد شرکت در یک دوره زمانی مشخص چگونه تأمین میشود و برای چه مواردی مورد استفاده قرار گرفته است. صورت وجه نقد به طور کلی به سه بخش اصلی تقسیم میشود:
- فعالیت‌های عملیاتی: این بخش نشان‌دهنده جریان وجوه نقد ناشی از فعالیت‌های اصلی و روزمره کسب‌وکار است مانند فروش محصولات یا ارائه خدمات.
- فعالیت‌های سرمایه‌گذاری: این بخش شامل خرید و فروش دارایی‌های بلندمدت مانند زمین، ساختمان و ماشین‌آلات میشود.
- فعالیت‌های تأمین مالی: این بخش مربوط به تأمین مالی کسب‌وکار مانند دریافت و پرداخت وام، افزایش سرمایه و پرداخت سود سهام است.
با تجزیه و تحلیل صورت وجه نقد می‌توان به بینش ارزشمندی در مورد توانایی شرکت در ایجاد نقدینگی از فعالیت‌های عملیاتی، بازپرداخت بدهی‌های خود و همچنین سرمایه‌گذاری برای رشد آینده دست یافت.
صورت سود و زیان جامع
صورت سود و زیان جامع تصویری وسیع‌تر و کامل‌تر از عملکرد مالی شرکت ارائه میدهد. این صورت مالی علاوه بر درآمدها و هزینههای عملیاتی، سایر درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی مانند سود و زیان ناشی از نوسانات نرخ ارز یا فروش دارایی‌های ثابت را نیز شامل میشود. این اطلاعات اضافی به سهامداران و سرمایه‌گذاران کمک میکند تا درک بهتری از عوامل موثر بر سودآوری شرکت داشته باشند و تصمیمات مالی آگاهانه‌تری اتخاذ کنند.
اجزای صورت های مالی
صورتهای مالی شامل چهار جزء اصلی هستند که هر کدام نقش حیاتی در ارزیابی وضعیت مالی و عملکرد یک شرکت دارند. صورت سود و زیان که با نمایش درآمدها و هزینه‌ها در یک دوره زمانی مشخص، عملکرد مالی شرکت را ارزیابی و میزان سود یا زیان خالص را محاسبه میکند. ترازنامه که داراییها، بدهیها و حقوق سهامداران را در یک زمان خاص نمایش و تصویری کلی از وضعیت مالی شرکت ارائه میدهد.
صورت جریان وجوه نقد که وجوه نقد ورودی و خروجی را طی دوره مالی مشخص نشان میدهد و به تحلیل نقدینگی و توانایی شرکت در مدیریت وجوه نقد کمک میکند. صورت تغییرات در حقوق مالکانه که تغییرات در حقوق سهامداران را در طول دوره مالی توضیح میدهد و شامل تغییرات در میزان سرمایه‌گذاری‌ها و سودهای انباشته است.
هدف از تهیه صورتهای مالی چیست؟
همان‌گونه که اشاره کردیم صورتهای مالی مانند قطعات پازل، با کنار هم قرار گرفتن، تصویری جامع و شفاف از وضعیت مالی و عملکرد یک کسب‌وکار را نشان می‌دهند. هدف صورتهای مالی چیست؟ هدف اصلی این صورت‌ها، ارائه اطلاعات مالی قابل اعتماد و مرتبط به طیف وسیعی از کاربران از جمله موارد زیر است تا بتوانند تصمیمات اقتصادی آگاهانه‌تری اتخاذ کنند.
- سرمایه‌گذاران
- سهامداران
- مدیران
- کارکنان
به‌عنوان مثال سرمایه‌گذاران با بررسی صورتهای مالی یک شرکت می‌توانند سودآوری، میزان ریسک و پتانسیل رشد آن را ارزیابی و در مورد سرمایه‌گذاری یا عدم سرمایه‌گذاری در آن تصمیم‌گیری کنند.
مدیران نیز با استفاده از این اطلاعات می‌توانند عملکرد گذشته را ارزیابی کنند، نقاط قوت و ضعف را شناسایی و برای آینده برنامه‌ریزی کنند. در واقع صورتهای مالی مانند یک زبان مشترک بین کسب‌وکارها و سایر ذینفعان عمل و امکان برقراری ارتباط شفاف و موثر را فراهم می‌کنند.
جمع‌بندی
با پیشرفت تکنولوژی ابزارها و نرم‌افزارهای تحلیل صورت های مالی تلفیقی و اساسی نیز پیشرفته‌تر شده‌اند. امروزه با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی، می‌توان حجم عظیمی از داده‌های مالی را پردازش و تحلیل کرد. با این حال درک اصول اولیه صورتهای مالی و توانایی تفسیر خروجی‌های نرم‌افزارها، همچنان یک مهارت ضروری برای هر فردی است که در حوزه مالی فعالیت میکند. آینده حسابداری، آینده‌ای است که در آن داده‌ها و فناوری نقش محوری ایفا می‌کنند. با آماده‌شدن برای این آینده، می‌توانید در دنیای کسب‌وکار موفق‌تر باشید.
مجموعه تیوان تراز با حضور کارشناسان متخصص و با تجربه، انواع خدمات مالی و حسابداری، در کنار خدمات مالیاتی را به اشخاص حقیقی و حقوقی ارائه میکند.
سؤالات متداول
صورت سود و زیان چیست؟
صورت سود و زیان درآمدها و هزینههای شرکت را در یک بازه زمانی مشخص نشان میدهد و سود یا زیان خالص را محاسبه میکند.
ترازنامه چه اطلاعاتی را شامل میشود؟
ترازنامه وضعیت مالی شرکت را در یک زمان خاص با نمایش داراییها، بدهیها و حقوق سهامداران مستندسازی میکند.
