یکی از بزرگترین چالش‌های اداره دارایی، دریافت مالیات از کسانی است که سابقه مالیاتی مشخصی ندارند یا به‌دنبال فرار مالیاتی هستند. بهترین شیوه برای شناسایی این افراد، نظارت بر شاهراه گردش مالی؛ یعنی حساب‌های بانکی است. قانون مالیات بر تراکنشهای بانکی نیز دقیقا به همین منظور تصویب شده است.
تمامی حساب‌های مشکوک به فعالیت اقتصادی به سازمان مالیات معرفی و زیر ذربین ممیزین مالیاتی قرار میگیرند. عدم آگاهی از قانون جدید مالیات حساب بانکی، ممکن است مودیان را مشمول جریمه مالیاتی یا بدتر از آن، پرداخت مالیات اضافی کند.
چه از طریق حساب‌های شخصی فعالیت اقتصادی انجام دهید و چه با حساب‌های تجاری فعالیت‌های شخصی، متضرر خواهید شد. می‌خواهید بدانید چرا؟ تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
مالیات بر تراکنشهای بانکی چیست؟
در میان اختیارات سازمان مالیات، همیشه جای خالی نظارت بر حساب‌های بانکی احساس می‌شد، تا اینکه در سال 1399 با تصویب قانون مالیات بر گردش حساب، این اختیار قانونی به سازمان مالیات اعطا شد. بر اساس این قانون جدید تراکنشهای بانکی مشکوک به سازمان مالیات معرفی میشوند، تا منشا آنها مشخص شود.
نرخ مالیات بر تراکنشهای بانکی بهصورت پلهای و تا سقف 25% تعیین میشود. سازمان مالیات ضمن تشخیص تراکنشهای مشکوک، از مودیان می‌خواهد مدارکی مبنی بر معافیت آنها ارائه دهند.
میزان و نحوه محاسبه مالیات بر تراکنشهای بانکی
مالیات بر گردش حساب فقط مشمول تراکنشهایی است که حاصل از فعالیت اقتصادی باشند. به عبارت دیگر، اگر سازمان مالیات تشخیص دهد مبلغ واریزشده به حساب، درآمد است، برای آن قبض مالیاتی صادر می‌کند.
بر اساس بخشنامه جدید مالیات بر تراکنشهای بانکی، این مالیات بهصورت پلهای دریافت میشود. ضمن اینکه اگر مودی به‌دنبال فرار مالیاتی بوده باشد، مشمول جریمه‌های سنگین سازمان مالیات میشود.
جدول محاسبه مالیات تراکنش بانکی 1402 به‌شکل زیر است:
| مبلغ درآمد | نرخ مالیات |
| تا 50 میلیون تومان | 15 % |
| از 50 تا 100 میلیون تومان | 20 % |
| مازاد 100 میلیون تومان | 25 % |
برای درک بهتر این جدول اجازه دهید یک مثال بزنیم:
فرض کنید در مجموع 200 میلیون تومان تراکنش درآمدی داشته‌اید. مالیات بر تراکنش حساب شما این‌گونه محاسبه میشود:
- 50 میلیون تومان شامل 15 درصد مالیات = 7.5 میلیون تومان
- از مبلغ 50 تا 100 میلیون تومان، شامل 20 درصد مالیات = 10 میلیون تومان
- مبلغ مازاد 100 میلیون تومان شامل 25 درصد مالیات = 25 میلیون تومان
بنابراین برای تراکنشهای درآمدی به ارزش 200 میلیون تومان، باید 42.5 میلیون تومان مالیات بپردازید.
البته جدول بالا برای محاسبه مالیات مجموع تراکنشهای حساب استفاده میشود. علاوه‌بر آن، سازمان مالیات تراکنشهایی را که مبلغ آنها بیشتر از 500 میلیون تومان باشد، به‌طور ویژه مورد بررسی قرار می‌دهد.
مالیات بر تراکنش بانکی از چه کسانی اخذ میشود؟
مالیات بر گردش حساب مشمول تراکنشهایی است که ماهیت درآمدی داشته باشند. مودیان مالیاتی موظف‌اند حساب‌های تجاری و شخصی جداگانه‌ای داشته باشند. حساب‌های تجاری باید در پرونده‌های مالیاتی ثبت شوند تا فعالیت مالی آنها قابل نظارت و محاسبه باشد.
در این میان برخی افراد برای دور زدن مالیات، از حساب‌های شخصی خود برای فعالیت‌های اقتصادی استفاده می‌کنند. سازمان مالیات مکانیزم‌های مشخصی دارد که می‌تواند با کمک بانک‌های مبدا، به آسانی چنین حساب‌هایی را تشخیص دهد و از آنها مالیات بستاند. اینکه چگونه این‌کار را انجام می‌دهد، موضوع بخش بعدی مقاله است.
تراکنشهای بانکی مشکوک
تراکنشهای بانکی مشکوک ممکن است با توجه به تعداد یا حجم تراکنش شناسایی شوند. حسابی که تعداد تراکنشهای ماهانه آن بیش از 100 و حجم آنها بالاتر از 35 میلیون تومان باشد، به‌عنوان حساب مشکوک به سازمان مالیات معرفی خواهد شد.
همان‌طور که گفتیم، تراکنشهای با مبالغ بیشتر از 500 میلیون تومان هم مشکوک قلمداد میشوند. وظیفه بررسی چنین حساب‌ها و تراکنشهایی به عهده کارگروههای ویژه اداره دارایی است.
در چنین مواردی معمولا سازمان از مودیان می‌خواهد، مدارکی دال بر معافیت تراکنشهای بانکی مشکوک ارائه دهند. اگر مدارک ارائه‌شده کافی نباشند، برگه مالیاتی صادر خواهد شد.
موارد غیرمشمول در تراکنشهای بانکی
هیچ تراکنش بانکی مشمول مالیات نیست، مگر اینکه حاصل از درآمد باشد؛ بنابراین بسیاری از تراکنشها مشمول این قانون نیستند. برخی از تراکنشهای بانکی معاف از مالیات عبارتند از:
- انتقال پول میان حساب‌های مودی (جیب به جیب)
- مبلغ وام
- دریافت قرض
- تراکنشهایی که مالیات آنها پیش‌تر محاسبه شده، مثلا دریافت اجاره
- دریافت سهم‌الارث یا وقف
- تراکنشهای مربوط به فعالیت‌های کشاورزی
- مبالغ مربوط به فروش ملک یا سهام
- و…
همچنین سازمان مالیات برای برخی اشخاص با شرایط خاص، سقف تراکنش بانکی معاف از مالیات تعیین کرده است. سقف سالانه این معافیت‌ها شامل:
- بازنشستگان تا 2 میلیارد تومان
- مستمری‌بگیران تا 1 میلیارد تومان
- افراد بیکار تا 500 میلیون تومان
توصیه می‌کنیم چنین تراکنشهایی، همواره توسط حساب‌های غیرتجاری شخص انجام شود. چنانچه تراکنشهای شما مشکوک شناخته شد، می‌توانید با مشورتی کوتاه با مشاورین تیوان تراز ناب، مدارک مورد نیاز برای ارائه به سازمان مالیات را آماده کنید.
مراحل پرداخت مالیات تراکنش های بانکی
برای پرداخت مالیات بر تراکنشهای بانکی به سایت سازمان مالیات مراجعه کنید. سپس مراحل زیر را به‌ترتیب انجام دهید:
- از بالای صفحه روی دکمه «سایر خدمات» کلیک کنید، سپس گزینه «پرداخت الکترونیک مالیات» را انتخاب نمایید.
- گزینه «سامانه پرداخت الکترونیک مالیات» را انتخاب کنید.
- در سمت چپ صفحه جدیدی که باز میشود، اطلاعات بخش «ورود به پرتال» را تکمیل و روی دکمه «ورود» کلیک کنید.
- پس از ورود به پنل کاربری خود، روی دکمه «صدور قبض جدید» کلیک کنید تا اطلاعات مالیاتی شما نمایش داده شوند.
- در صورت صحت اطلاعات، بر روی دکمه «تایید» کلیک کنید.
- حالا کافیست با انتخاب گزینه «پرداخت آنلاین»، در کوتاه‌ترین زمان ممکن مالیات تراکنشهای بانکی را بپردازید.
جمع‌بندی
این روزها مالیات بر تراکنشهای بانکی برای افرادی که از قانون آگاهی ندارند، یک دغدغه بزرگ است. با مطالعه این مقاله، حالا شما می‌دانید که این مالیات تنها مربوط به تراکنشهای درآمدی است. همان‌طور که دیدید روش پرداخت آن هم بسیار آسان است و کمتر از چند دقیقه طول می‌کشد.
امیدواریم مطالب برایتان مفید واقع شوند. خوشحال می‌شویم نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید و لینک مقاله را در اختیار دوستانی که فکر می‌کنید مشمول این مالیات هستند، قرار دهید.
سوالات متداول
آیا مالیات بر تراکنشهای بانکی شامل همه تراکنشها میشود؟
خیر، فقط تراکنشهایی که منشا آنها درآمد باشد شامل این مالیات میشوند.
چگونه مالیات بر گردش حساب را محاسبه کنیم؟
این مالیات بهصورت پلهای و با نرخ 15 تا 25 درصد محاسبه میشود. جدول محاسبه و مثال آن را در مقاله قرار دادهایم.
