کد اقتصادی، یک شناسه اختصاصی برای تمامی فعالان تجاری یا به تعبیر دقیق‌تر همه مودیان مالیاتی است. در نتیجه علاوه‌بر شرکت‌ها، اشخاص حقیقی که فعالیت تجاری انجام می‌دهند نیز باید آن را دریافت کنند. این کد منحصر به‌فرد علاوه‌بر اینکه یک الزام قانونی برای بنگاه‌های اقتصادی به‌شمار می‌رود، کاربردهای مختلفی دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهید شد.
در این مقاله با توضیح کد اقتصادی اشخاص حقیقی و شرکت، نحوه دریافت و همچنین استعلام کد را بیان خواهیم کرد و ساده‌ترین مراحل اخذ کد یعنی دریافت کد اقتصادی شرکت از طریق اینترنت را توضیح می‌دهیم.
کد اقتصادی چیست؟
این کد شناسه‌ای ۱۲ رقمی است که برای هر بنگاه اقتصادی (شرکت یا اشخاص تجاری) یا کسانی که مشمول مالیات مستقیم هستند، بهصورت اختصاصی صادر می‌شود. در نتیجه هیچ یک از دو بنگاه اقتصادی کد یکسانی ندارند.
درخواست اخذ کد اقتصادی شرکت پس از ثبت و همچنین اشخاص حقیقی با شروع فعالیت از سوی سازمان اداره امور مالیاتی ثبت خواهد شد. پس از دریافت نیز هر بنگاه اقتصادی با همان کد در اداره مالیات شناخته و احراز هویت می‌شود.
کد اقتصادی شرکت ها چه کاربردی دارد؟
دریافت کد اقتصادی مالیاتی برای تمامی شرکت‌ها و اشخاص حقیقی که فعالیت تجاری انجام می‌دهند، الزام قانونی دارد. در عین حال این شناسه در امور مختلفی کاربردی است که بیشتر جنبه مالیاتی و انجام الزامات مربوط به آن را دارند و در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- اخذ گواهی ارزش‌افزوده
- ارائه اظهارنامه مالیاتی
- ارائه اظهارنامه ارزش‌افزوده
- صدور فاکتور رسمی
- دریافت کارت بازرگانی
- انجام امور مربوط به واردات و صادرات
- شرکت در مناقصه و مزایده
- افتتاح حساب به نام شرکت در بانک
- عقد قراردادهای تجاری با اشخاص حقیقی و حقوقی
نحوه دریافت کد اقتصادی
دریافت کد اقتصادی شرکت و همچنین اشخاص حقیقی الزامی است. در نتیجه شرکت‌ها حداکثر ۲ ماه پس از ثبت امکان تشکیل پرونده مالیاتی و درخواست اخذ کد را برای خود دارند.
مراحل دریافت کد و تشکیل پرونده مالیاتی در حال حاضر بهصورت الکترونیکی انجام می‌شود که پس از پایان ثبت شرکت یا شروع فعالیت تجاری در قالب اشخاص حقیقی می‌توانید نسبت به تشکیل پرونده و اخذ کد اقدام کنید.
مدارک لازم برای اخذ کد عبارت‌اند از:
- تصویر مدارک شناسایی اعضای هیات مدیره شرکت
- تصویر اساسنامه/شرکتنامه، اظهارنامه و تقاضانامه شرکت
- تکمیل دفترچه اخذ کد مودیان مالیاتی اداره مالیات توسط نماینده شرکت
- دریافت و ارائه گواهی امضا از دفترخانه اسناد رسمی
- تصویر سند مالکیت/ اجاره‌نامه محل فعالیت شرکت
- تصویر مجوز (در صورتی که موضوع شرکت نیاز به اخذ مجوز داشته باشد)
- تصویر آگهی روزنامه رسمی و آخرین تغییرات شرکت
- تصویر صورت‌جلسه مجمع عمومی مؤسسین شرکت، صورت‌جلسه هیئت مدیره شرکت
- پرداخت مالیات حق تمبر
استعلام کد اقتصادی
گاهی ممکن است بخواهید با شرکت یا اشخاص تجاری قرارداد منعقد کرده، سرمایه‌گذاری کنید یا به‌نوعی رابطه تجاری با آن‌ها داشته باشید، در این صورت شرط اولیه برای اعتماد به طرف مقابل داشتن یک شخصیت حقوقی واقعی است. چرا که بسیاری از شرکت‌ها یا بنگاه‌های اقتصادی بهصورت صوری تشکیل می‌شوند. یک راه ساده برای اطمینان از فعالیت شرکت‌ها و اشخاص تجاری، استعلام کد اقتصادی آن‌ها است.
به‌همین منظور می‌توانید به سایت سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کرده و از بخش سامانه استعلام، شرکت مورد نظر خود را پیگیری کنید.
یک روش دیگر مراجعه به سامانه مالیات بر ارزش افزوده است که امکان استعلام را فراهم کرده است. در این سامانه می‌توانید با استفاده از کد ملی مدیر عامل شرکت یا شماره ثبت شخص حقوقی، استعلام را انجام دهید.
در صورتی که شماره ملی وارد شده، دارای کد باشد، شماره اقتصادی به همراه اطلاعاتی مثل نام شرکت، نام و نام خانوادگی مدیر عامل و نشانی آن به شما نمایش داده خواهد شد. در غیر این صورت پیغام ” داده ای یافت نشد ” را مشاهده خواهید کرد.
پیامدهای عدم دریافت کد اقتصادی
با توجه به اینکه دریافت کد یک الزام قانونی است، بدون آن فعالیت شرکت یا اشخاص حقوقی غیرقانونی بوده و جنبه رسمی ندارد. ضمن اینکه نمی‌توانید از کاربردهای مختلف کد مثل صدور فاکتور رسمی یا دریافت کارت بازرگانی استفاده کنید.
این مساله به معنای نداشتن اعتبار کافی برای فعالیت در فضای رقابتd بازار است که شما را از معمالات پرسود محروم می‌کند.
همچنین در صورتی که به عنوان یک شرکت پیمانکار قصد شرکت در مزایده یا مناقصه‌ای را داشته باشید، به دلیل نداشتن این کد، امکان شرکت کردن را نخواهید داشت.
در نهایت اینکه نمی‌توانید به تکالیف مالیاتی خود مانند ارائه اظهارنامه مالیاتی و غیره اقدام کنید. از این‌رو مشمول جرايم مالیاتی خواهید شد. به این صورت که در مرتبه اول شرکت یا شخص تجاری ملزم به پرداخت ۲ برابر سود حاصل از معاملات خود به‌عنوان جریمه است. اگر همچنان کد را دریافت نکرده و تکالیف مالیاتی خود را انجام ندهد در مرتبه دوم محل فعالیت شرکت یا شخص تجاری به مدت ۳ ماه پلمب می‌شود. در صورت تکرار در مرتبه سوم مدیران شرکت یا فرد متخلف به ۳ تا ۶ ماه زندان محکوم خواهد شد.
جمع‌بندی
کد اقتصادی شرکت و اشخاص حقیقی تجاری علاوه‌بر اینکه یک الزام قانونی به‌شمار می‌رود، کاربردهای مختلفی دارد.
اخذ کد اقتصادی برای کارتخوان نیز ضروری است و هر دستگاه باید کد اختصاصی مربوط به خود را داشته باشد.
این کد یک شناسه ۱۲ رقمی است که از سوی سازمان امور مالیاتی بهصورت اختصاصی برای هر شرکت یا اشخاص حقوقی تجاری صادر می‌شود.
از جمله کاربردهای کد می‌توان به انجام تکالیف مالیاتی مانند ارائه اظهارنامه مالیاتی، دریافت کارت بازرگانی، صدور فاکتور رسمی، شرکت در مزایده و مناقصه، انجام امور مربوط به واردات و صادرات و غیره اشاره کرد.
